Prawo belgijskie ulegnie w 2024 roku dwóm istotnym zmianom, w wyniku konieczności dostosowania prawa belgijskiego do prawa Unii Europejskiej w zakresie urlopów rocznych.
- Przeniesienie urlopu niewykorzystanego w danym roku kalendarzowym z przyczyn niezależnych od pracownika
Rozporządzenie królewskie -A.R. z dnia 8 lutego 2023 roku wprowadziło pierwszą zmianę, dzięki której pracownik, który znajduje się w sytuacji, uniemożliwiającej mu wzięcie urlopu na koniec roku kalendarzowego może przenieść swój niewykorzystany urlop aż do 24 miesięcy po zakończeniu roku kalendarzowego.
Taka możliwość będzie przyznawana w następujących przypadkach:
- w wyniku wypadku przy pracy,
- w wyniku wypadku nie związanego z pracą,
- choroby zawodowej,
- choroby nie związanej z wykonywaną pracą,
- urlopu macierzyńskiego lub ojcowskiego,
- urlopu profilaktycznego,
- urlopu rodzinnego związanego z adopcją dziecka
- opieki nad dzieckiem –
- Przenoszenie dni urlopu w przypadku powstania niezdolmności pracownika do świadczenia pracy w czasie zaplanowanego urlopu
Druga zmiana dotycząca urlopów rocznych została wprowadzona ustawą z dnia 17 lipca 2023 roku i opublikowaną w Monitorze Belgijskim dnia 31 lipca, a jej wejście w życie przewidziane jest na dzień 1 stycznia 2024 roku. Ta zmiana dotyczy przypadków, gdy urlop roczny pokrywa się z okresem niezdolności do pracy.
Obecnie obowiązująca zasada w belgijskim prawie pracy mówi, że chronologicznie pierwsza przyczyna zawieszenia świadczenia pracy ma pierwszeństwo nad kolejnymi, co jest sprzeczne z prawem UE.
Innymi słowy, pracownik, który zostaje niezdolny do pracy w trakcie swojego urlopu, ponieważ rozchorował się albo miał wypadek, nie może przenieść dni urlopu, których nie mógł “wykorzystać” z powodu choroby lub innego zdarzenia, na które nie miał wpływu. Te dni pozostają objęte tzw. wynagrodzeniem urlopowym i nie dają prawa do zagwarantowanego świadczenia chorobowego, co jest krzywdzące dla pracownika.
Warto pamiętać, że ten przepis prawny od lat budził wiele kontrowersji z uwagi na jego sprzeczność z artykułem 7 Dyrektywy 2003/88/CE z dnia 4 listopada 2003 roku w sprawie niektórych aspektów organizacji czasu pracy oraz orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie z prawem europejskim pracownik ma prawo do co najmniej 4 tygodni płatnego urlopu w dowolnym czasie. W trakcie tych 4 tygodni pracownik nie może być pozbawiaony prawa do należnego mu wypoczunku a przecież choroba lub odniesiony wypadek z pewnością skutecznie uniemożliwiają zasłużony odpoczynek. Wspomniana Dyrektywa gwarantuje pracownikowi prawo do przeniesienia dni urlopu, które przypadały na okres niezdolności do pracy. Cytowany powyżej artykuł 7 Dyrektywy europejskiej 2003/88 został teraz wdrożony do belgijskiego prawa: począwszy od 1 stycznia 2024 roku pracownik, który zachoruje w trakcie swojego urlopu, będzie uprawniony do gwarantowanego wynagrodzenia z tytułu choroby i będzie miał możliwość przeniesienia dni urlopu, w których był niezdolny do pracy na późniejszy okres.
Aby skorzystać z przeniesienia dni płatnego urlopu, pracownik musi spełnić następujące warunki:
- Po pierwsze, jeśli chce zachować swoje dni urlopu rocznego, musi niezwłocznie poinformować pracodawcę o swoim miejscu pobytu, jeśli nie jest w swoim domu.
- Pracownik musi również przekazać pracodawcy zwolnienie lekarskie pierwszego dnia niezdolności do pracy, nawet jeśli nie jest to przewidziane w regulaminie pracy.
- W przypadku siły wyższej (cięzki stan chorego) zwolnienie lekarskie zostanie dostarczone pracodawcy w rozsądnym terminie. Zwolnienie lekarskie musi zawierać informacje o niezdolności do pracy, przewidywanej długości niezdolności oraz informację, czy pracownik może opuścić miejsce pobytu (w przypadku ewentualnej kontroli wysłanej przez pracodawcę).
- W tym zakresie ustawa określa, że zostanie ustanowiony określony wzór zwolnienia lekarskiego za pomocą rozporządzenia królewskiego, którego użycie będzie dobrowolne, ale umożliwi pracownikowi i lekarzowi uniknięcie pominięcia jakichkolwiek informacji koniecznych do przedstawienia pracodawcy.
- Na koniec pracownik musi poinformować pracodawcę o swoim życzeniu przeniesienia “straconego” urlopu. Ta informacja musi być przekazana pracodawcy najpóźniej w momencie dostarczenia zwolnienia lekarskiego.
Dni urlopu, które podlegają przeniesieniu, mogą być przeniesione na późniejszy termin, którego data zostanie uzgodniona z pracodawcą.
Regulamin pracy będzie również musiał zostać dostosowany w celu poinformowania pracowników o procedurach jakie będą musiały być przestrzegane przez pracownika w przypadku wystąpienia niezdolności do pracy w trakcie zaplanowanego urlopu.
Przykład: Pani Elzbieta pracująca w firmie belgijskiej rozpoczeła dwutygodniowy urlop letni w dniu 1 lipca 2024 i udała się do Polski na 14 dni. Kilka dni poźniej- 7 lipca Pani Elżbieta spadła z roweru- złamała rękę oraz doznała licznych potłuczeń. Lekarz na polskim pogotowiu tego samego dnia wystawił jej zwolnienie na 14 dni. Pani Elżbieta najpoźniej 8 lipca powinna poinformować belgijskiego pracodawcę, o:
- niezdolności do pracy (przesłać skan zwolnienia) z jego ewentualnym tłumaczeniem,
- poinformomować, gdzie dokładanie przebywa w Polsce (adres, nawet jeśli to jest hotel),
- poinformować, czy zwolnienie obejmuje możliwość opuszczania miejsca pobytu czy nie,
- poinformować, że chce przenieść tydzień niewykorzystanego urlopu na poźniejszy okres.
- UWAGA-Jeśli pracodawca nie będzie poinformowany o woli przeniesienia urlopu w tym samym momencie, w którym otrzyma on zwolnienie to niewykorzystany urlop przepadnie.
