Tak zadecydował Sąd….

T

W niniejszym artykule przytoczone są dwa wyroki sądu, które odpowiadają na często stawiane pytania dotyczące umowy najmu oraz kwestii cofnięcia darowizny.

1) ZANIEDBANE MIESZKANIE POD WYNAJEM: ZWROT POŁOWY NAJMU

Stan faktyczny: Pani Sylwia wynajmuje mieszkanie na Etterbeeku, które jest bardzo zawilgocone. Na ścianach w większości pomieszczeń pojawił się grzyb a dodatkowo na klatce schodowej grasują szczury. Co więcej, Inspekcja regionalna ds. mieszkalnictwa stwierdziła, iż instalacja gazowa oraz elektryczna są wadliwe do tego stopnia, iż może dojść do spięcia oraz wybuchu gazu. Właściciel mieszkania uchyla się od obowiązku dostosowania mieszkania oraz instalacji do obowiązujących norm. Właściciel nie odpowiada na telefony ani maile skierowane do niego przez Panią Sylwię, która wielokrotnie zwraca się do niego z prośbą o interwencję. Po trzech latach nieudanych prób Pani Sylwia decyduje się na skierowanie sprawy do Sądu Pokoju, który jest właściwy w sprawach lokatorskich.

Pozew: Lokatorka domaga się sądowego rozwiązania umowy najmu ze względu na nienależyte wykonanie zobowiązania przez właściciela mieszkania oraz żąda wypłaty zadośćuczynienia.

Przewód sądowy: Sąd przywołuje rozporządzenie obowiązujące na terenie Brukseli, które określa minimalne wymogi bezpieczeństwa instalacji, minimalne standardy jakości wynajmowanego lokalu, oraz minimalne wyposażenie mieszkania. Sąd zwraca uwaga na fakt, że właściciel nie przestrzega przepisów dotyczących utrzymania lokalu mieszkalnego w należytym stanie tak, aby było ono zdatne do zamieszkania i narusza tym samym normy współżycia społecznego. Sąd przypisuje właścicielowi rażące niedbalstwo. W związku z tym Sąd rozwiązał umowę najmu,a  co więcej stwierdził, iż wnioskodawczyni ze względu, na niegodne warunki, w który musiała mieszkać, nie mogła w pełni korzystać z przysługującego jej prawa do czystego i bezpiecznego lokalu. Sąd ocenił, że lokatorka poniosła szkodę w wysokości 50% wartości najmu, co odpowiada kwocie 15.300 EUR (850 EUR najem x 50% x 36 miesięcy)

Wyrok: Sąd rozwiązał umowę najmu od daty wydania decyzji (lokatorka nie musiała zachowywać terminu wypowiedzenia) oraz zasądził od pozwanego zapłatę kwoty 15.300 EUR tytułem zadośćuczynienia na rzecz wnioskodawczyni.

Źródło: Justice de Paix d’Etterbeek, 10 grudnia 2021, Wyrok opublikowany w Journal de Liege, Mons et Bruxelles 2022/7 strona 299-301.

2) COFNIĘCIE DAROWIZNY W WYNIKU RAŻĄCEJ NIEWDZIĘCZNOŚCI

Stan faktyczny: Pan S. dokonał darowizny na rzecz Pana O. oraz Pani M. w roku 2018. W ramach darowizny przekazał tzw. gołą własność nieruchomości ( la propriete nue)- czyli dokonano przeniesienia własności budynku bez prawa użytkowania (l’usufruit). Pan S. zastrzegł sobie, że będzie mieszkał, aż do końca swoich dni w darowanej nieruchomości oraz zobowiązał Pana O. oraz Panią M. do udzielenia mu wsparcia finansowego w razie potrzeby. Kilka miesięcy później sytuacja między stronami nagle bardzo się pogorszyła. Pan S. zaczął oskarżać Panią M., że weszła do domu bez jego wiedzy oraz, że Pan O. nie zwrócił mu o czasie pożyczonego roweru, w wyniku czego doszło do ostrej wymiany zdania włącznie z użyciem słów powszechnie uznawanych za niecenzuralne. W następstwie kłótni Pan S. wystąpił do Sądu o cofnięcie darowizny.

Pozew: Pan S złożył wniosek o odwołanie darowizny w związku z niewdzięcznością strony obdarowanej oraz w związku z odmową łożenia na potrzeby darczyńcy.

Przewód sądowy: Sąd I Instancji, wydał korzystny wyrok dla wnioskodawcy, ale Pan O. i Pani M. złożyli apelację. Sąd apelacyjny w swoim rozstrzygnięciu powołał się na następujące przepisy prawne oraz istniejące orzecznictwo: darowiznę można cofnąć je względu na rażącą niewdzięczność jedynie w 3 przypadkach:

  • jeżeli obdarowany zamachnął się na życie darczyńcy
  • jeżeli zachowanie obdarowanego było wysoce naganne oraz krzywdzące darczyńcę,
  • jeżeli obdarowany nie zapewnił darczyńcy środków na przetrwanie i pozostawił go w nędzy

Sąd stwierdził, iż faktycznie doszło do ostrej wymiany opinii oraz z pewnością padły obelgi, ale było to zachowanie obustronne i sprowokowane niesłusznymi oskarżeniami ze strony Pana S., których nie był on w stanie w żaden sposób udowodnić.

Sąd oddalił także powództwo w zakresie odmowy łożenia środków pieniężnych na darczyńcę. Stwierdził on, że Pan S.posiada wystarczające dochody, aby utrzymać się sam, zważywszy, że jego sytuacja finansowa nie uległa pogorszeniu w stosunku do tej sprzed dokonania darowizny. Obowiązek łożenia na darczyńce występuje jedynie w sytuacji, gdy popadnie on w niedostatek (denument) lub ubóstwo, co w rozpatrywanym przypadku nie miało miejsca. Sąd nie mógł oprzeć się wrażeniu, że Pan S. po prostu zmienił zdanie, co do darowizny i za wszelką cenę prowokował obdarowanych, aby móc im udowodnić rażącą niewdzięczność, co stoi w sprzeczności z powszechnymi zasadami życia społecznego.

Wyrok: Sąd Apelacyjny oddalił powództwo Pana S. uznając je za bezzasadne.Darowizna nie została odwołana. Zasądzono od Pana S. zwrot kosztów adwokackich, które poniosła strona przeciwna.

Źródło: Cour d’appel d’Anvers, 27 kwietnia 2021, wyrok opublikowany w Revue Générale de Droit Civil 2022/6,strona 347

 

 

o autorze

Agnieszka Sità

Nazywam się Agnieszka Maria Sità.
Jestem Absolwentką Prawa i Kryminologii Uniwersytetu Łódzkiego, oraz posiadam dyplom Uniwersytetu Paryż V studiów interdyscyplinarnych z Psychotraumatologii klinicznej oraz Wiktymologii oraz Centrum Psychotraumatologii Montoyer w Brukseli Ukończyłam także podyplomowe studia z Praw Cudzoziemców organizowane w Brukseli przez ULB oraz ADDE, co jest mi niezwykle przydatne z punktu widzenia niesienia pomocy i wsparcia prawnego dla osób przybywających z Ukrainy do Belgii.
W 2018 roku otrzymałam uprawnienia Mediatora Długów w postępowaniu polubownym. Swój staż odbyłam w Centre d’Appui de la Ville de Bruxelles, gdzie miałam okazję poznać praktyczną stronę udzielania pomocy osobom znajdującym się sytuacji zadłużenia począwszy od kontroli poprawności i zasadności wezwań do zapłaty, poprzez weryfikację terminów przedawnienia aż po ostateczną negocjację z wierzycielem bądź komornikiem celem ustalenia jak najdogodniejszego planu spłat..Odbyłam roczną praktykę w Prokuraturze Okręgowej w Żninie jak i w kancelarii prawnej Marcinkowski i Wspólnicy w Łodzi. W Belgii mieszkam od ponad 15 lat, gdzie przez dłuższy czas pracowałam w instytucjach europejskich oraz dla polskich władz regionalnych.
Przez kilka lat pracowałam w bardzo zbiurokratyzowanym środowisku, gdzie tworzenie ogromnej ilości dokumentów, raportów, ankiet etc. uzmysłowiło mi, że nie czuję się komfortowo w tej „papierowo-biurowej” rzeczywistości. Zawsze lubiłam pracować z ludźmi i pisanie pism wydawało mi się jedynie środkiem a nie celem samym w sobie. Dlatego też, pomimo wielu obaw czy dam radę, zdecydowałam się w wieku 30-paru lat zrobić użytek wynikający z połączenia mojej pasji do psychologii klinicznej oraz prawa i stworzyć w Brukseli Interdyscyplinarne Centrum ‘PORADA’.
W 2019 roku zaproponowałam inicjatywę związaną z założeniem Stowarzyszenia Trampolina, którego celem w dalszym ciągu jest świadczenie usług prawno-psychologicznych dla Polonii mieszkającej w Belgii z tą różnicą, że jako Stowarzyszenie będące osobą prawną możemy przystępować do projektów, które pomogą nam w finansowaniu konsultacji dla osób znajdujących się w wyjątkowo trudnym położeniu.

Od roku 2018 współpracuję z kancelarią notarialną w Brukseli.

W roku 2020 Trampolina Asbl została partnerem projektu „Elles pour Elles. Kobiety dla kobiet. Przełam ciszę” dzięki, któremu istnieje możliwość skorzystania z bezpłatnych konsultacji dla osób doznających przemocy.
Projekt ten spotyka się z niesamowitym zainteresowaniem odpowiadającym zapotrzebowaniu na poradnictwo prawno-psychologiczne związane z przemocą oraz jej konsekwencjami na planie rodzinnym oraz finansowym.

W lutym 2020 roku zostałam wpisana na listę tłumaczy sądowych oraz przysięgłych języka francuskiego przy belgijskim Ministerstwie Sprawiedliwości.

e-rejestracja Teleporada

Dyżury prawne/ Чергування юриста