Faktury za prąd i gaz w pytaniach i odpowiedziach

F

Twoja umowa została właśnie przedłużona i zauważasz wzrost kwoty faktur zaliczkowych? Albo właśnie zmieniłeś dostawcę, aby zaoszczędzić pieniądze, a Twoje zaliczki są jeszcze wyższe? Chcesz dostosować lub zmodyfikować swoje faktury zaliczkowe, ale nie wiesz, czy możesz i jak się do tego zabrać? Czy otrzymałeś wygórowany rachunek w ramach regularyzacji? Oto kilka wskazówek, które pozwolą lepiej rozeznać się co do faktur okresowych i rocznych.

Co to jest faktura zaliczkowa?

Zaliczka jest częściową wpłatą ostatecznej ceny. W sektorze energii elektrycznej i gazu możesz zdecydować z jaką częstotliwością płacisz faktury zaliczkowe. Zazwyczaj konsumenci płacą raty miesięczne, ale czasami można wybrać płatność co dwa miesiące lub kwartalne (co trzy miesiące) w zależności od wybranego dostawcy energii elektrycznej i gazu.

Jak obliczane są moje kwoty zaliczki?

Zaliczki są zazwyczaj obliczane na podstawie zużycia w okresach poprzedzających. Są one znane dostarczycielowi energii lub gazu dzięki odczytowi z licznika a następnie przekazywane dostawcy przez kierownika sieci dystrybucyjnej (GRD) działającego w Twojej gminie.

W przypadku zmiany dostawcy lub wprowadzenia się do domu, który właśnie został podłączony do prądu i/lub gazu, nie jest dostępna historia zużycia. Dostawca będzie wtedy polegał na zużyciu, które przekazałeś mu podczas rejestracji lub na wielkości domu, zużyciu energii i liczbie osób obecnych w gospodarstwie domowym.

Gdy znane jest Twoje roczne zużycie lub jego szacunkowa wysokość, dostawca zastosuje swoje taryfy do obliczenia zaliczek.

Jeśli jest bardzo zimno, czy moje rachunki okresowe wzrosną?

Do oszacowania zaliczek brane są również pod uwagę temperatury sezonowe. Jednak po szczególnie ostrej zimie, w której zużyłeś więcej energii elektrycznej i/lub gazu, dostawca niekoniecznie zwiększy zaliczki w następnym roku.

Jak obliczana jest moja faktura roczna?

Aby wyliczyć całkowity koszt roczny-przedstawiciel sieci dystrybucyjnej przyjdzie i dokona odczytu liczników, które następnie przekaże dostawcy. Dzięki tym wartościom dostawca będzie mógł określić Twoje dokładne zużycie energii elektrycznej i/lub gazu w ciągu roku i poinformuje Cię, czy kwota musi zostać Ci zwrócona (zużyłeś mniej niż przewidywano), czy też istnieje potrzeba dopłaty(skonsumowałeś więcej niż przewidywano). Nazywa się to regularyzacją.

W przypadku gospodarstw domowych wyposażonych w inteligentny licznik nie ma już konieczności samodzielnego przekazywania odczytów (pocztą, telefonem lub online) lub wizyty technika. Dzięki nowemu typowi miernika, DSO można zdalnie dokonywać odczytów, więc jeśli masz taki licznik to nie musisz martwić się jeśli technik nie pojawi się u Ciebie w domu-Twoje zużyci pojawi się automatycznie w sytsemie.

Czy moja faktura zaliczkowa jest taka sama niezależnie od pory roku?

W zasadzie wysokość Twoich zaliczek będzie zawsze stała w trakcie trwania umowy, niezależnie od pory roku i panujących na zewnątrz temperatur. Tak więc, niezależnie od tego, czy taryfa w Twojej umowie jest stała czy zmienna, co miesiąc będziesz płacić taką samą kwotę. O ile nie wyrazisz zgody, dostawca nie może jednostronnie zwiększyć wysokości Twoich zaliczek.

Dlaczego moje rachunki okresowe wzrosły?

Dzieje się tak w kilku przypadkach:

Jeśli zbliża się koniec umowy, stosowane są już nowe stawki. Ten nowy taryfikator może mieć wpływ na Twoje rozliczenia okresowe, a także na rozliczenie roczne. Dlatego co roku ważne jest porównywanie cen energii elektrycznej i gazu, aby mieć pewność, że skorzystasz z najlepszych cen energii na rynku. Dodatkowo od 1 stycznia 2022 roku czyli od momentu wprowadzenia zakazu milczącego odnawiania nieaktywnych umów, dostawcy mają prawny obowiązek wysłania Ci listu na dwa miesiące przed wygaśnięciem Twojej umowy, jeśli dana taryfa u danego dostawcy już nie istnieje  i zaoferować bardziej korzystną alternatywę. W ten sposób zawsze będziesz miał prawo zweryfikować jaką płacisz cenę.

Na rachunku za prąd lub gaz pewne naliczane kwoty są niezależne od dostawcy. Możemy wymienić w szczególności koszty dystrybucji i przesyłu, odpowiednio fakturowane przez operatorów sieci i które mogą się zmieniać co roku. Koszty te muszą zatem zostać przeniesione przez dostawcę na faktury zaliczkowe, nawet jeśli jest to niezależne od formuły taryfowej!

Ponadto, jeśli zmieniłeś harmonogram rozliczeń, kwota wskazana na rachunku za gaz lub energię elektryczną również uległa zmianie. Rzeczywiście, płacenie co miesiąc lub co trzy miesiące łączy się z tym, że rachunek płacony raz na kwartał wydaje się wyższy niż ten regulowany co miesiąc.

UWAGA. W związku z drastycznym wzrostem kosztów energii od 2021 r. większość dostawców zdecydowała się na zwiększenie wysokości zaliczek. Celem tego jest jest uniknięcie sytuacji, w której faktura regularyzacyjna będzie bardzo wysoka.

Ponadto w roku 2022 flamandzki regulator energii VREG zdecydował o zmianie metodologii szacowania wysokości rachunków za energię. Podczas gdy federalny regulator, CREG, wykorzystuje najnowsze znane indeksy, VREG opiera się na cenach energii na rynkach w związku z tym szacuje przyszłe ceny. Chociaż ta metodologia dokładniej odzwierciedla codzienną sytuację energetyczną, przewidzenie, jak będzie ewoluował obecnie bardzo niestabilny rynek, jest prawie niemożliwe. Rzeczywistość prawdopodobnie leży gdzieś pomiędzy tymi dwoma drogami. Kilku dostawców energii zdecydowało się jednak na przestrzeganie wytycznych VREG w swoich obliczeniach. To może potencjalnie tłumaczyć wyższe zaliczki dla nowych klientów lub w odniesieniu odnowionych umów.

Jak mogę zmodyfikować moje rachunki okresowe w przypadku niedoszacowania lub przeszacowania?

Chociaż zaliczki zawsze mają być jak najbardziej sprawiedliwym odwzorowaniem Twojego zużycia, możliwe jest, że będziesz chciał wprowadzić pewne zmiany (mniej lub więcej osób w gospodarstwie domowym, montaż paneli fotowoltaicznych, docieplenie domu, zakup urządzeń energochłonnych, itp.). Jest zatem całkowicie możliwe zwrócenie się do dostawcy o skorygowanie zaliczek, z zastrzeżeniem ważnego uzasadnienia. Częstotliwość zaliczek można również u większości dostawców zmienić (miesięczne, dwumiesięczne, kwartalne).

Co do zasady wystarczy skonstatować się telefonicznie z dostawcą, chociaż obecnie nie jest łatwo do większości  z nich się dodzwonić. Możesz również wysłać list polecony lub dokonać niezbędnych zmian online na stronie dostawcy.

Jeśli mimo wszystko po ponownej ocenie swoich kwot zaliczkowych uważasz, że płacisz za dużo, to może nadszedł czas na porównanie cen prądu i gazu, aby wybrać bardziej konkurencyjnego dostawcę.

Jak obniżyć rachunki za energię?

Jeśli nie masz wadliwego licznika i nikt nie podłączył Ci się bezprawnie do sieci to znaczy, że czas obniżyć swoje zużycie a tym samym rachunki za prąd i/lub gaz.

Na przykład, jeśli masz licznik dwutaryfowy (taryfa dzienna i nocna), zalecamy korzystanie z najbardziej energochłonnych urządzeń poza godzinami szczytu- staraj się włączać pralkę, suszarkę i zmywarkę wieczorem lub w weekend.

Pamiętaj, że najbardziej energochłonnymi sprzętami w domu są:płyta indukcyjna, bojler elektryczny, czajnik bezprzewodowy oraz piekarnik.

W kuchni wymień stare urządzenia na nowe, klasy energetycznej A, uważane za najbardziej ekonomiczne i ekologiczne.

Na koniec zwróć uwagę na zużycie w trybie czuwania. Wyłączaj listwy zasilające, jeśli ich nie używasz, odłącz rooter, gdy wyjeżdżasz na wakacje i odłącz wszystkie urządzenia, których nie używasz lub których nie trzeba natychmiast ładować (GSM, laptop).

Nie stać mnie na opłacenie faktury regularyzacyjnej i co dalej?

Po pierwsze skontaktuj się z dostawcą jak tylko otrzymasz fakturę nie do zapłacenia, aby zobaczyć, jakie są możliwości.

Należy pamiętać, że w odpowiedzi na kryzys koronawirusa 12 dostawców podpisało w maju 2021 r. „Kartę Korona”, w której zobowiązują się do udzielania elastycznych warunków płatności. W związku z sytuacją na rynku energii wskazali, że będą kontynuować to podejście zaplanowane początkowo podczas epidemii. Dlatego też w zasadzie łatwiej jest uzyskać odroczoną płatność lub plan zwrotu, a tym samym uniknąć dodatkowych kosztów dzięki umowie uzgodnionej z dostawcą.

Skontaktuj się z CPAS w swojej gminie

CPAS może przyznać pomoc gospodarstwom domowym, które nie mogą już płacić rachunków za energię za pośrednictwem Funduszu Gazu i Energii Elektrycznej.
Aby skorzystać z tej pomocy, musisz złożyć wniosek do CPAS w Twojej gminie. Po przeprowadzeniu dochodzenia społecznego CPAS może interweniować na różne sposoby.

  • negocjowanie planów rozliczeniowych z dostawcami;
  • poprzez rozliczenie niektórych rachunków, aby umożliwić osobie odzyskanie równowagi finansowej;
  • pomagając lepiej zarządzać budżetem dzięki wskazówkom budżetowym.

W ramach środka zapobiegawczego CPAS może również:

  • interweniować finansowo przy zakupie bardziej energooszczędnych i bezpieczniejszych urządzeń;
  • interweniować finansowo przy monitorowaniu, konserwacji lub zgodności urządzeń energetycznych (konserwacja kotłów itp.);
  • interweniować finansowo przy małych lub dużych pracach w celu zmniejszenia zużycia (montaż podwójnego oszklenia, izolacja dachów itp.).
    Należy pamiętać, że ten rodzaj pomocy podlega pewnym warunkom.

Decyzja i rodzaj pomocy zależą od polityki każdego CPAS. Jeśli CPAS odmówi interwencji, możliwe jest złożenie odwołania do Sądu Pracy w ciągu 3 miesięcy od doręczenia decyzji odmownej.

Skorzystaj z usług certyfikowanego mediatora ds. zadłużenia

Jeśli Twoje problemy finansowe są zbyt poważne, Twój CPAS może również skierować Cię do usług mediacji polubownej. Po analizie budżetu mediatorzy opracują z Tobą plan spłaty wszystkich Twoich długów.
Uwaga: Zbiorowa likwidacja zadłużenia (mediacja sądowa) wiąże się z wyznaczeniem mediatora ds. zadłużenia, którego misję kontroluje Sąd Pracy.

Czy możesz skorzystać ze statusu „klienta chronionego” dającego dostęp do stawki społecznej?

Podmioty działające na rynku energii są zobowiązane do ochrony najbardziej “wrażliwych” konsumentów. Są to tak zwani „klienci chronieni”. Główną zaletą związaną ze statusem odbiorcy chronionego jest przyznanie taryfy socjalnej. To cztery do pięciu razy taniej niż taryfa komercyjna na gaz i prawie o połowę mniej niż taryfa na energię elektryczną.

Dwie kategorie chronionych klientów: federalni i regionalni.

Państwo federalne i regiony mają własną definicję chronionego klienta. Definicja regionalna rozszerza definicję federalną, mającą zastosowanie niezależnie od regionu. Definicja regionalna umożliwia w szczególności sprostanie przypadkom osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej.

Na poziomie federalnym osoby, które mogą ubiegać się o status klienta chronionego, to:

  • odbiorcy pomocy z CPAS;
  • osoby otrzymujące zasiłek z Generalnej Dyrekcji ds. Osób Niepełnosprawnych Federalnej Służby Ubezpieczeń Społecznych;
  • osoby otrzymujące zasiłek GRAPA
  • mieszkańców mieszkań socjalnych ogrzewanych gazem

Aby wesprzeć osoby korzystające ze statusu BIM, rząd zdecydował się tymczasowo przyznać im status federalnego klienta chronionego do 31 grudnia 2022 r.
Klienci chronieni federalnie otrzymują taryfę socjalną automatycznie, bez konieczności posiadania papierowego certyfikatu.
W przypadku „chronionych odbiorców regionalnych” taryfa socjalna nie zawsze jest przyznawana automatycznie.

Licznik na doładowanie czyli inaczej licznik budżetowy-czy jest to opcja interesująca?

Umieszczenie licznika budżetowego jest zawsze bezpłatne.W przypadku energii elektrycznej odbiorcy chronieni z licznikiem budżetowym mogą zażądać od CPAS aktywacji gwarantowanej minimalnej dostawy, jeśli nie są w stanie naładować swojego licznika.
W przypadku gazu odbiorcy chronieni z licznikiem budżetowym mogą zwrócić się do operatora sieci dystrybucyjnej (OSD) o karty dostaw (lub równoważną pomoc) w celu dalszego zaopatrywania w gaz w okresie zimowym, jeśli nie mogą doładować licznika.

Co to jest licznik budżetowy?

Ten licznik energii elektrycznej lub gazu umożliwia przedpłatę za zużycie energii za pomocą karty doładowywanej. Aby móc zużywać energię, musisz włożyć kartę, którą doładowałeś określoną kwotą.
Jeśli na karcie nie ma już wystarczającej ilości kredytu, odcina się dopływ energii. Następnie konieczne jest doładowanie karty, aby móc ponownie mieć prąd lub gaz.
Jednak licznik budżetowy ma rezerwę, kredyt awaryjny, aby dać klientowi czas na udanie się do jednego z punktów ładowania, gdy jego kredyt się wyczerpie. Zaletą licznika budżetowego jest to, że pozwala klientowi w dowolnym momencie zobaczyć, ile wydał na zużycie energii i saldo nadal dostępne.

Jednak nie udało mi się zapłacić faktury. Czy odetną mi prąd?

W Brukseli odcięcie gazu i/lub elektryczności w punkcie zasilającym główne miejsce zamieszkania lub do użytku domowego nie może nastąpić bez zgody sędziego pokoju.

Co więcej, odcięcie to nie może mieć miejsca w przypadku klienta indywidualnego podczas przerwy zimowej: gdy o odcięciu decyduje sędzia pokoju to między 1 października a 31 marca, Sibelga przejmuje dostawy gazu i energii elektrycznej w tym okresie . Jeśli gospodarstwo domowe nie znajdzie nowego dostawcy przed końcem ferii zimowych, Sibelga zamknie liczniki.

Natomiast we Flandrii operator sieci musi wystąpić o zezwolenie Lokale Adviescommissie (LAC) na odcięcie konsumenta od energii elektrycznej i/lub gazu ziemnego.

  • jeżeli zadłużenie konsumenta u operatora sieci przekracza 500 EUR w przypadku energii elektrycznej lub gazu ziemnego lub 1000 EUR w przypadku energii elektrycznej i gazu ziemnego;
  • jeżeli administrator sieci nie ma dostępu do pomieszczenia z licznikami w celu instalacji, aktywacji i kontroli licznika cyfrowego, rejestracji wskazań licznika lub instalacji ogranicznika prądu;
  • jeżeli operator sieci nie ma uprawnień dostępu do pomieszczenia liczników w celu wyłączenia ogranicznika prądu;
  • jeśli konsument odmówi lub nie zastosuje się do planu płatności;
  • jeżeli umowa dostawy została rozwiązana z przyczyn innych niż brak płatności, a odbiorca nie zawarł umowy dostawy z innym sprzedawcą energii.

Wyjątki
W następujących przypadkach operator sieci może odłączyć konsumenta bez powiadomienia od LAC:

  • jeśli dom nie jest zamieszkany;
  • jeżeli konsument dopuścił się oszustwa
  • jeśli sytuacja jest niebezpieczna (ryzyko pożaru, porażenia prądem itp.);
  • jeżeli konsument przeprowadził się i nie dopełnił czynności

 

o autorze

Agnieszka Sità

Nazywam się Agnieszka Maria Sità.
Jestem Absolwentką Prawa i Kryminologii Uniwersytetu Łódzkiego, oraz posiadam dyplom Uniwersytetu Paryż V studiów interdyscyplinarnych z Psychotraumatologii klinicznej oraz Wiktymologii oraz Centrum Psychotraumatologii Montoyer w Brukseli Ukończyłam także podyplomowe studia z Praw Cudzoziemców organizowane w Brukseli przez ULB oraz ADDE, co jest mi niezwykle przydatne z punktu widzenia niesienia pomocy i wsparcia prawnego dla osób przybywających z Ukrainy do Belgii.
W 2018 roku otrzymałam uprawnienia Mediatora Długów w postępowaniu polubownym. Swój staż odbyłam w Centre d’Appui de la Ville de Bruxelles, gdzie miałam okazję poznać praktyczną stronę udzielania pomocy osobom znajdującym się sytuacji zadłużenia począwszy od kontroli poprawności i zasadności wezwań do zapłaty, poprzez weryfikację terminów przedawnienia aż po ostateczną negocjację z wierzycielem bądź komornikiem celem ustalenia jak najdogodniejszego planu spłat..Odbyłam roczną praktykę w Prokuraturze Okręgowej w Żninie jak i w kancelarii prawnej Marcinkowski i Wspólnicy w Łodzi. W Belgii mieszkam od ponad 15 lat, gdzie przez dłuższy czas pracowałam w instytucjach europejskich oraz dla polskich władz regionalnych.
Przez kilka lat pracowałam w bardzo zbiurokratyzowanym środowisku, gdzie tworzenie ogromnej ilości dokumentów, raportów, ankiet etc. uzmysłowiło mi, że nie czuję się komfortowo w tej „papierowo-biurowej” rzeczywistości. Zawsze lubiłam pracować z ludźmi i pisanie pism wydawało mi się jedynie środkiem a nie celem samym w sobie. Dlatego też, pomimo wielu obaw czy dam radę, zdecydowałam się w wieku 30-paru lat zrobić użytek wynikający z połączenia mojej pasji do psychologii klinicznej oraz prawa i stworzyć w Brukseli Interdyscyplinarne Centrum ‘PORADA’.
W 2019 roku zaproponowałam inicjatywę związaną z założeniem Stowarzyszenia Trampolina, którego celem w dalszym ciągu jest świadczenie usług prawno-psychologicznych dla Polonii mieszkającej w Belgii z tą różnicą, że jako Stowarzyszenie będące osobą prawną możemy przystępować do projektów, które pomogą nam w finansowaniu konsultacji dla osób znajdujących się w wyjątkowo trudnym położeniu.

Od roku 2018 współpracuję z kancelarią notarialną w Brukseli.

W roku 2020 Trampolina Asbl została partnerem projektu „Elles pour Elles. Kobiety dla kobiet. Przełam ciszę” dzięki, któremu istnieje możliwość skorzystania z bezpłatnych konsultacji dla osób doznających przemocy.
Projekt ten spotyka się z niesamowitym zainteresowaniem odpowiadającym zapotrzebowaniu na poradnictwo prawno-psychologiczne związane z przemocą oraz jej konsekwencjami na planie rodzinnym oraz finansowym.

W lutym 2020 roku zostałam wpisana na listę tłumaczy sądowych oraz przysięgłych języka francuskiego przy belgijskim Ministerstwie Sprawiedliwości.

e-rejestracja Teleporada

Dyżury prawne/ Чергування юриста