W życiu zdarza się czasem, że para małżeńska przestaje się dogadywać i strony podejmują decyzję o rozstaniu „na próbę” bez składania pozwu rozwodowego. Prawo belgijskie pozwala na takie rozwiązanie poprzez tzw. „separation de fait”. Co charakteryzuje takie rozwiązanie? Jak się przygotować do separacji faktycznej? Czy możesz sprzedać dom rodzinny? Czy w tym okresie sędzia może podjąć środki tymczasowe?
- Jakie są skutki prawne separacji faktycznej?
Wszystkie konsekwencje prawne związane z istnieniem małżeństwa pozostają w mocy pomimo faktycznej separacji małżonków: ich prawa i obowiązki wobec siebie są dalej aktualne. Małżonkowie mają zatem w dalszym ciągu wzajemny obowiązek pomocy oraz dochowania wierności. Jeśli powyższe obowiązki nie są respektowane to jest to podstawa do orzeczenia rozwodu. Jeśli jesteś w związku małżeńskim w ramach ustroju wspólnoty majątkowej i chcesz kupić nieruchomość lub zaciągnąć długi, odpowiedzialność ponoszą oboje małżonkowie, mimo że nie mieszkają już razem. Oznacza to, że w przypadku śmierci jednego z małżonków, drugi z nich nadal dziedziczy w całości część, która należałaby mu się gdybyście mieszkali razem.
- Czy nasz wspólny dom pozostaje chroniony?
Ochrona domu, w którym mieszkali małżonkowie oznacza, że żaden z małżonków nie może go sprzedać, oddać, obciążyć go hipoteką ani wynająć bez zgody drugiej strony, nawet jeśli jest jedynym właścicielem budynku. Ochronie podlegają również meble oraz inne elementy wyposażenia. Zasada ochrony domu w prawie belgijskim rozciąga się na wszystkie formy ustroju małżeńskiego : Stosuje się ją w odniesieniu do wspólnoty jaki i małżeństw, które zawarły tzw majątkową umowę przedmałżeńską lub będących w separacji. Ochrona domu/mieszkania wspólnego nadal obowiązuje, nawet jeśli jeden z małżonków opuści wspólne miejsce zamieszkania. W rzeczywistości chodzi o to, że, jeśli małżonek „opuszcza” wspólny dom, to drugi małżonek oraz dzieci muszą być chronieni i mieć możliwość dalszego w nim życia.
- Jak przygotować się do separacji faktycznej?
Małżonkowie pozostający w separacji zgodnie z prawem mogą spisać między sobą „umowę honorową” w celu uregulowania najważniejszych warunków separacji. UWAGA, tego typu umowa nie jest prawnie wiążąca: sąd nie może zmusić cię do wykonania postanowień zawartych w tej umowie, chyba że dotyczą one alimentów lub kwestii opieki nad dziećmi.
- Środki tymczasowe
W okresie separacji faktycznej możesz zwrócić się do sędziego sądu rodzinnego o podjęcie tymczasowych środków w celu ustalenia warunków separacji. Najczęściej strony zwracają się do sądu o ustalenie zasad opieki nad małoletnimi dziećmi oraz w kwestiach alimentacyjnych lub związanymi z innymi rozliczeniami finansowymi. W tym celu wystarczy złożyć wniosek (pisemny) w sekretariacie sądu. Pomocne może być skonsultowanie się w tym zakresie z prawnikiem lub notariuszem.
Agnieszka Sita,
Prawnik w ASBL Trampolina, współpracownik Kancelarii Notarialnej w Brukseli
prawnik@trampolina.be tel 0495.28.98.24