Cotisations sociales czyli składki na ubezpieczenia społeczne i konsekwencje związane z zaległościami w ich opłacaniu

C

Część II.

Zwolnienie ze składek

W dniu 1 stycznia 2019 roku weszły w życie nowe przepisy dotyczące zwolnień z opłacania składek na ubezpieczanie społeczne. Jeżeli przedsiębiorca znajduje się czasowo w trudnej sytuacji finansowej, która nie pozwala mu na uregulowanie należnych składek, to może zwrócić się za pośrednictwem swojej Kasy do INASTI (L’Institut national d’assurances sociales pour travailleurs independants) .

Z jakich składek można być zwolnionym?

Wniosek o zwolnienie ze składek dotyczy jedynie składek prowizorycznych (patrz artykuł w kwietniowym wydaniu Gazetki ”Cotisations sociales czyli składki na ubezpieczenia społeczne i konsekwencje związane z zaległościami w ich opłacaniu . Część I.”)

Na jakiej podstawie INASTI podejmuje decyzję o przyznaniu zwolnienia?

Aby rozstrzygnąć czy osoba prowadząca działalność znajduje się czasowo w sytuacji uniemożliwiającej płacenie składek prowizorycznych, INASTI bierze pod uwagę dochody oraz koszty uzyskania a także inne nadzwyczajne okoliczności uzasadniające złożenie takiego wniosku.

WAŻNE: Wniosek o zwolnienie zostanie automatycznie odrzucony jeśli osoba prowadząca działalność gospodarczą nie złożyła uprzednio wniosku o zmniejszenie składek prowizorycznych. Przykład: składka prowizoryczna naliczona za pierwszy kwartał 2019 roku została obliczona na 2.007, 27 euro, ponieważ dochody Pana Waldemara w 2016 roku przekraczały kwotę 28.000 Euro. Niestety w wyniku wypadku przy pracy i konieczności rehabilitacji, Pan Waldemar z pewnością nie uzyska w 2019 roku równorzędnych dochodów. W związku z tym Pan Waldemar w pierwszej kolejności musi zwrócić się do swojej kasy o obniżenie składek prowizorycznych. Jeśli mimo to, nie będzie on w stanie ich opłacić dopiero wtedy będzie mógł wystąpić z wnioskiem do INASTI całkowitą dyspensę z ich płacenia.

Jeżeli INASTI odmówi zwolnienia z płacenia składek prowizorycznych to istnieje możliwość odwołania się od tej decyzji do tzw. Komisji Odwoławczej (Commission de recours). Jeżeli Komisja nie przychyli się do wniosku to ostatnim etapem jest odwołanie się do Sądu Pracy, które należy złożyć w ciągu 2 miesięcy od wydania decyzji przez Komisję Odwoławczą.

Zaległości w płaceniu składek przez wspólnika (associe actif)

Spółka jest solidarnie odpowiedzialna za opłacanie składek przez wspólników bez względu na ilość posiadanych udziałów, a jednocześnie każdy z udziałowców jest odpowiedzialny solidarnie za coroczne składki płacone przez samą spółkę. (Temat ten będzie szerzej omówiony w najbliższym numerze Gazetki).

Egzekucja zaległych składek

Kasy mają obowiązek odzyskiwania zaległych składek, niemniej jednak art. 46 AR z 19 grudnia 1967 roku stanowi, że przed wszczęciem procedury egzekucyjnej dłużnik musi być poinformowany listem poleconym o sumie zaległości oraz, że przysługuje mu prawo do złożenia wniosku, w ciągu 1 miesiąca od wysłania tego listu, o rozłożenie długu na raty. Jest to tak naprawdę ostatni etap „polubowny” ponieważ następnym krokiem podejmowanym przez Kasy jest postępowanie komornicze. Należy przypomnieć w tym miejscu, że Kasy ubezpieczeniowe nie potrzebują żadnych wyroków sądowych aby rozpocząć egzekucję komorniczą, ponieważ nakaz płatniczy, który wysyłają sam w sobie stanowi tytuł wykonawczy równoważny z wyrokiem sądowym skazującym na zapłatę sumy dłużnej. Nakaz płatniczy (contrainte) jest dostarczany dłużnikowi osobiście przez komornika.

Tryb odwoławczy

Jeżeli dłużnik nie zgadza się z treścią nakazu, co do zawartych w nim niezapłaconych kwot, to istnieje możliwość odwołania się do Sądu Pracy. Złożone odwołanie musi koniecznie być umotywowane, ponieważ w przeciwnym wypadku sąd w ogóle go nie rozpatrzy. Odwołanie takie może być wniesione w nieprzekraczalnym terminie 1 miesiąca od otrzymania nakazu płatniczego. Złożenie takiego odwołania zawiesza prowadzenie egzekucji przez komornika do czasu wydania decyzji przez sąd. Wszelkie koszty związane z wniesieniem odwołania spoczywają na dłużniku, co w przypadku negatywnej dla dłużnika decyzji spowoduje powiększenie jego zadłużenia o koszty proceduralne

Przedawnienie zaległości składkowych

Zaległości składkowe przedawniają się co do zasady po 5 latach rozpoczynając od 1 stycznia roku, który następuje po roku, za który składki zostały naliczone. W przypadku regularyzacji bieg przedawnienia rozpoczyna się 1 stycznia roku, który następuje po roku, w którym informacja o regularyzacji została doręczona.

Przykład nr 1: Składka za drugi kwartał 2015 roku. Bieg przedawnienia rozpoczyna się 1 stycznia 2016, więc składka ulegnie przedawnieniu 1 stycznia 2021 roku.

Przykład nr 2: Dopłata regularyzacyjna za rok 2015 zostaje doręczona w 2017 roku. Bieg przedawnienia rozpoczyna się 1 stycznia 2018 roku, więc dopłata ta ulegnie przedawnieniu 1 stycznia 2023 roku.

Bieg przedawnienia zostaje przerwany przez:

  • List polecony wysłany przez Kasę
  • Dokonanie zajęcia przez komornika
  • Doręczenie nakazu płatniczego
  • Uznanie długu

WAŻNE: Jeśli składki były nieopłacone a roszczenie o ich zapłatę uległo przedawnieniu, to osoba w tym okresie jest pozbawiona zabezpieczenia społecznego co skutkuje, że okres ten wpłynie na zmniejszenie emerytury.

o autorze

Agnieszka Sità

Nazywam się Agnieszka Maria Sità.
Jestem prawnikiem, absolwentką Wydziału Prawa i Kryminologii Uniwersytetu Łódzkiego, akredytowanym mediatorem rodzinnym przy Sądzie I Instancji w Brukseli, tłumaczem przysięgłym języka francuskiego oraz włoskiego oraz posiadam dyplom Uniwersytetu Paryż V studiów interdyscyplinarnych z Psychotraumatologii klinicznej oraz Wiktymologii oraz Centrum Psychotraumatologii Montoyer w Brukseli. Ukończyłam także podyplomowe studia z Praw Cudzoziemców organizowane w Brukseli przez ULB oraz ADDE, co jest mi niezwykle przydatne z punktu widzenia niesienia pomocy i wsparcia prawnego dla osób przybywających z Ukrainy do Belgii.
W 2018 roku otrzymałam uprawnienia Mediatora Długów w postępowaniu polubownym. Swój staż odbyłam w Centre d’Appui de la Ville de Bruxelles, gdzie miałam okazję poznać praktyczną stronę udzielania pomocy osobom znajdującym się sytuacji zadłużenia począwszy od kontroli poprawności i zasadności wezwań do zapłaty, poprzez weryfikację terminów przedawnienia aż po ostateczną negocjację z wierzycielem bądź komornikiem celem ustalenia jak najdogodniejszego planu spłat..Odbyłam roczną praktykę w Prokuraturze Okręgowej w Żninie jak i w kancelarii prawnej Marcinkowski i Wspólnicy w Łodzi. W Belgii mieszkam od ponad 18 lat, gdzie przez dłuższy czas pracowałam w instytucjach europejskich oraz dla polskich władz regionalnych.
Przez kilka lat pracowałam w bardzo zbiurokratyzowanym środowisku, gdzie tworzenie ogromnej ilości dokumentów, raportów, ankiet etc. uzmysłowiło mi, że nie czuję się komfortowo w tej „papierowo-biurowej” rzeczywistości. Zawsze lubiłam pracować z ludźmi i pisanie pism wydawało mi się jedynie środkiem a nie celem samym w sobie. Dlatego też, pomimo wielu obaw czy dam radę, zdecydowałam się w wieku 30-paru lat zrobić użytek wynikający z połączenia mojej pasji do psychologii klinicznej oraz prawa i stworzyć w Brukseli Interdyscyplinarne Centrum ‘PORADA’.
W 2019 roku zaproponowałam inicjatywę związaną z założeniem Stowarzyszenia Trampolina, którego celem w dalszym ciągu jest świadczenie usług prawno-psychologicznych dla Polonii mieszkającej w Belgii z tą różnicą, że jako Stowarzyszenie będące osobą prawną możemy przystępować do projektów, które pomogą nam w finansowaniu konsultacji dla osób znajdujących się w wyjątkowo trudnym położeniu.

Od roku 2018 współpracuję z kancelarią notarialną w Brukseli.

W roku 2020 Trampolina Asbl została partnerem projektu „Elles pour Elles. Kobiety dla kobiet. Przełam ciszę” dzięki, któremu istnieje możliwość skorzystania z bezpłatnych konsultacji dla osób doznających przemocy. Natomiast od 2023 roku Trampolina ASBL otrzymuje bezpośrednie subwencje z regionu Bruksela a od 2024 także od Regionu Walonia na prowadzenie projektu Elles pour Elles
Projekt ten spotyka się z bardzo dużym zainteresowaniem odpowiadającym zapotrzebowaniu na poradnictwo prawno-psychologiczne związane z przemocą oraz jej konsekwencjami na planie rodzinnym oraz finansowym.

W lutym 2020 roku zostałam wpisana na listę tłumaczy sądowych oraz przysięgłych języka francuskiego przy belgijskim Ministerstwie Sprawiedliwości.