Przemoc seksualna

P

Pod pojęciem “przemoc seksualna” kryje się wiele różnych aktów m. in.: wymuszanie stosunków małżeńskich (gwałt małżeński) i partnerskich, zgwałcenie przez osobę obcą, gwałty podczas konfliktów zbrojnych, molestowanie seksualne (w tym żądanie usług seksualnych w zamian za korzyści finansowe, zawodowe czy szkolne), przemoc seksualna wobec dzieci, zmuszanie do prostytucji i stręczycielstwo, organizowanie małżeństw dzieci, a także akty przemocy wobec integralności seksualnej kobiet, np. okaleczenie żeńskich narządów płciowych, wymuszone i obowiązkowe badania dziewictwa. Kobiety i mężczyźni padają też ofiarami przemocy seksualnej w aresztach śledczych i więzieniach.

Większości aktów przemocy seksualnej doświadczają dziewczynki i kobiety, a sprawcami ich są chłopcy i mężczyźni. Problemem są również zgwałcenia chłopców i młodych mężczyzn przez homoseksualistów oraz wymuszanie aktów seksualnych na młodych mężczyznach przez dojrzałe kobiety.

Dostępne dane na ten temat sugerują, że w niektórych krajach jedna kobieta na cztery doznaje przemocy seksualnej ze strony partnera i blisko jedna trzecia dorastających dziewcząt doświadcza wymuszonej inicjacji seksualnej. Również wiele setek tysięcy kobiet na całym świecie zostaje każdego roku sprzedanych do uprawiania prostytucji lub doświadcza przemocy seksualnej w szkołach, miejscach pracy, ośrodkach służby zdrowia i ośrodkach dla uchodźców.

Przemoc seksualna ma głęboki wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne ofiary. Tak jak przemoc fizyczna, również przemoc seksualna ma związek ze zwiększonym ryzykiem wielu problemów seksualnych i zdrowotnych (również płciowych i reprodukcyjnych). Konsekwencje przemocy seksualnej mogą być widoczne natychmiast, ale i utrzymywać się przez długie lata. Dla zdrowia psychicznego są one równie poważne co dla zdrowia fizycznego i mogą być tak samo długotrwałe. Z przemocą seksualną pozostaje w silnym związku śmiertelność spowodowana samobójstwami ofiar, zachorowaniami na AIDS, morderstwami ofiar.

Na fakt, że ktoś jest ofiarą lub sprawcą przemocy seksualnej może wpływać wiele czynników personalnych. Co więcej, pewne czynniki środowiskowe i społeczne zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia aktów przemocy seksualnej. Badania na tym polu wskazują, że mężczyźni będący sprawcami przemocy seksualnej częściej mają obsesyjne fantazje seksualne, preferują bezosobowe relacje seksualne i generalnie są bardziej wrogo nastawieni do kobiet niż mężczyźni, którzy nie używają tego typu przemocy. Stosowanie przemocy seksualnej przez mężczyzn ma również związek z tym, że jako dzieci byli świadkami przemocy domowej w swojej rodzinie. Najczęściej mieli oni emocjonalnie zdystansowanego i wyłączonego z opieki nad dziećmi ojca. Czynnikami sprzyjającymi występowaniu tego typu przemocy są również ubóstwo i życie w społeczeństwie o dużej tolerancji wobec przemocy seksualnej i ze słabymi sankcjami wobec sprawców. Przemoc seksualna z większym prawdopodobieństwem pojawi się tam, gdzie silne jest przeświadczenie o męskich przywilejach seksualnych, gdzie role seksualne są sztywne i gdzie stosowane są inne rodzaje przemocy.