W Belgii od 2010 roku sąd ma obowiązek w każdej sprawie alimentacyjnej jasno wskazać, na podstawie jakich danych i metod ustalił wysokość alimentów. Decyzja nie może być dowolna – musi opierać się na analizie dochodów rodziców, kosztu utrzymania dzieci, formy opieki i świadczeń socjalnych.
PODSTAWA PRAWNA
Zgodnie z art. 203 belgijskiego kodeksu cywilnego:
Rodzice mają obowiązek – proporcjonalnie do swoich możliwości finansowych – zapewnić dzieciom utrzymanie, zakwaterowanie, opiekę zdrowotną, edukację i rozwój osobisty.
Przez „możliwości” rozumie się nie tylko wynagrodzenie za pracę, ale również dochody z majątku, premie, korzyści rzeczowe (np. samochód służbowy) i inne źródła dochodu.
SĄD MUSI OBOWIĄZKOWO WSKAZAĆ:
-
Dochody każdego z rodziców (w tym składniki dodatkowe).
-
Szacunkowy koszt dzieci.
-
Sposób podziału opieki (dni tygodnia, czas).
-
Otrzymywane świadczenia (zasiłek rodzinny, ulgi podatkowe).
TRZY STOSOWANE W BELGII METODY OBLICZANIA ALIMENTÓW
1. METODA RENARD
Ta metoda opiera się na współczynnikach zależnych od wieku dziecka. Przykład:
-
Dziecko 6 lat → współczynnik 0.1812
-
Dziecko 14 lat → współczynnik 0.2400
Współczynniki te mnoży się przez dochód rodziny, aby wyznaczyć koszt dzieci, a następnie dzieli między rodziców proporcjonalnie do ich dochodów. Uwzględnia się także formę opieki (wkład rzeczowy) i otrzymywane świadczenia.
2. METODA PCA
Opiera się na analizie kosztu dziecka osobno dla każdego rodzica, korzystając z danych statystycznych publikowanych przez urzędy (dostosowanych do regionu i poziomu życia). Jest rzadziej stosowana w orzecznictwie.
3. METODA HOBIN (tzw. metoda antwerpska)
Od 2020 roku udostępniona jako oficjalne narzędzie online. Uwzględnia:
-
faktyczne dochody rodziców, pomniejszone o kwotę wolną (1.288,46 €/miesiąc),
-
udział procentowy każdego z rodziców w kosztach dzieci (26% dochodu brutto dla 2 dzieci),
-
formę opieki i świadczenia rodzinne.
PRZYKŁAD SZCZEGÓŁOWY – MAŁŻEŃSTWO PO ROZSTANIU Z DWÓJKĄ DZIECI
Dzieci: 6 i 14 lat
Dochód matki: 2.200 €
Dochód ojca: 3.200 €
Auto służbowe ojca: 350 €
Karta paliwowa: 100 €
Świadczenie rodzinne: 320 € (otrzymuje matka)
Opieka nad dziećmi: matka 9 dni/14, ojciec 5 dni/14
WYNIKI OBLICZEŃ – METODA RENARD
-
Całkowity dochód rodziny: 5.850 €
-
Koszt dzieci: 2.464,02 €
-
Udział ojca w kosztach (na podstawie dochodu): 1.537,38 €
-
Wkład ojca w formie opieki fizycznej (5/14): 880,01 €
-
Część świadczenia rodzinnego przypadająca ojcu: 199,66 €
➡️ Alimenty netto od ojca: 457,71 € miesięcznie
WYNIKI OBLICZEŃ – METODA HOBIN
-
Dochód ojca dostępny (po odjęciu 1.288,46 €): 2.361,54 €
-
Dochód matki dostępny: 911,54 €
-
Koszt dzieci (26% dochodu brutto): 1.521,00 €
-
Udział ojca w kosztach: 1.097,41 €
-
Wkład ojca (opieka 5/14): 543,21 €
-
Część świadczenia rodzinnego przypisana ojcu: 230,88 €
➡️ Alimenty netto od ojca: 323,31 € miesięcznie
✅ PODSUMOWANIE
| Metoda | Alimenty od ojca |
|---|---|
| Renard | 457,71 € |
| Hobin | 323,31 € |
PRZYKŁAD NR 2
Sytuacja:
-
Matka: dochód 1.900 €
-
Ojciec: dochód z działalności 1.700 €
-
Jedno dziecko w wieku 9 lat
-
Układ opieki: matka 12/14 dni, ojciec 2/14 (co drugi weekend)
-
Ojciec ma drugie dziecko (3 lata) z nową partnerką zarabiającą 2.100 €
-
Świadczenie rodzinne: 215 € wypłacane matce
METODA RENARD
-
Całkowity dochód rodziców: 3.600 €
-
Współczynnik dla 9-latka: 0.2032
-
Koszt dziecka:
0.2032 × 3.600 € = 731,52 € -
Udział ojca w dochodzie: 47,22% → 345,44 €
-
Wkład rzeczowy ojca (2/14 opieki): 104,50 €
-
Udział ojca w świadczeniu rodzinnym (proporcjonalnie do dochodu): 101,53 €
➡️ Alimenty netto od ojca: 345,44 – 104,50 – 101,53 =139,41 €
METODA HOBIN
-
Kwota wolna dla matki: 1.288,46 €
-
Kwota wolna dla ojca (wspólne gospodarstwo z partnerką): 773,08 €
-
Dochód dostępny matki: 611,54 €
-
Dochód dostępny ojca: 926,92 €
-
Razem dochód dostępny: 1.538,46 €
-
Koszt dziecka (17% z 3.600 €): 612,00 €
-
Udział ojca w kosztach:
60,24% → 368,73 € -
Wkład rzeczowy ojca (2/14 opieki): 87,43 €
-
Udział ojca w świadczeniu rodzinnym: 129,54 €
➡️ Alimenty netto od ojca: 368,73 – 87,43 – 129,54 =151,76 €
PORÓWNANIE METOD
| Metoda | Koszt dziecka | Udział ojca | Wkład opiekuńczy | Świadczenie | Alimenty netto |
|---|---|---|---|---|---|
| Renard | 731,52 € | 345,44 € | 104,50 € | 101,53 € | 139,41 € |
| Hobin | 612,00 € | 368,73 € | 87,43 € | 129,54 € | 151,76 € |
PAMIĘTAJ:
Nie stworzono jeszcze idealnej metody naliczania alimentów – każda z obecnie stosowanych ma swoje zalety i ograniczenia. Najważniejsze jednak, aby w każdej sytuacji górę brał zdrowy rozsądek oraz dobro dziecka, które – niezależnie od tego, jak bardzo rodzice się starają – zawsze w jakimś stopniu cierpi po ich rozstaniu.
Niezwykle istotne jest, aby oszczędzić dziecku dalszego konfliktu na tle finansowym i uchronić je przed poczuciem niedostatku. Rozwód prawie zawsze pogarsza sytuację materialną – przynajmniej jednej ze stron, a często obu, jeśli każde z rodziców tworzy osobne gospodarstwo domowe.
Rodzice powinni pamiętać, że alimenty nie są karą, lecz wyrazem odpowiedzialności rodzicielskiej – za dziecko, które rośnie, ma swoje podstawowe potrzeby (jedzenie, ubrania, dach nad głową), ale również prawo do pasji i życia społecznego: do wspólnego wyjścia z kolegami na lody, na mecz, do nowej gry czy książki.
Nie chodzi o to, aby być rozrzutnym – lecz o to, aby zapewnić dziecku warunki wystarczające i szanujące jego indywidualne potrzeby. Proszę mi wierzyć – dzisiejsze dzieci staną się kiedyś dorosłymi. I będą miały takie podejście do innych ludzi, jakie my im dziś pokazujemy naszym przykładem.
Oby był on dobry!
